Bài toán khan hiếm cát xây dựng ngày càng căng thẳng
Trong hơn một thập kỷ qua, tốc độ công nghiệp hóa và đô thị hóa tại Việt Nam diễn ra mạnh mẽ, kéo theo nhu cầu vật liệu xây dựng tăng vọt. Theo tính toán của Bộ Xây dựng, mỗi năm cả nước cần khoảng 130 triệu m³ cát xây dựng, trong khi công suất khai thác hợp pháp chỉ đạt gần 62 triệu m³, tức chỉ đáp ứng được 40 – 50% nhu cầu.
Điều đáng lo ngại là nguồn tài nguyên cát tự nhiên ngày càng khan hiếm. Việt Nam có tổng trữ lượng cát khoảng 2,3 tỷ m³, nhưng chủ yếu là cát cho xây, trát và san nền. Cát dùng trong sản xuất bê tông chỉ chiếm khoảng 30%, lại phân bố rải rác ở một số địa phương như Phú Thọ, Tuyên Quang, Thanh Hóa, Quảng Ngãi, Phú Yên, Bình Thuận, Đồng Nai…
Trong khi đó, đất nước đang bước vào giai đoạn bùng nổ đầu tư hạ tầng: cao tốc Bắc – Nam, sân bay quốc tế Long Thành, các tuyến metro, khu công nghiệp, khu đô thị mới… Những dự án trọng điểm này đòi hỏi lượng cát khổng lồ. Thế nhưng, biến đổi khí hậu khiến mưa lũ giảm, nạn phá rừng gia tăng, cùng việc xây dựng hàng loạt đập thủy điện trên sông Mekong và sông Hồng đã cắt giảm đáng kể lượng phù sa và cát tự nhiên về hạ lưu.
Thêm vào đó, tình trạng khai thác cát trái phép, thiếu kiểm soát khiến nhiều dòng sông bị sạt lở nghiêm trọng. Nếu tiếp tục giữ thói quen khai thác và sử dụng như hiện nay, không lâu nữa Việt Nam sẽ đối mặt với khủng hoảng thiếu cát, kéo theo hệ lụy lớn cho tiến trình xây dựng hạ tầng quốc gia.
Cát nhân tạo – “cứu cánh” cho ngành xây dựng
Trong bối cảnh ấy, sản xuất và sử dụng cát nhân tạo trở thành giải pháp cấp thiết, có thể nói là “cứu cánh” trước nguy cơ cạn kiệt tài nguyên và cũng là hướng đi phù hợp với mục tiêu phát triển bền vững, bảo vệ môi trường.
Chính phủ và Bộ Xây dựng đã có nhiều chủ trương khuyến khích thay thế cát tự nhiên bằng cát nghiền. Trong chiến lược phát triển vật liệu xây dựng dài hạn, việc đa dạng hóa nguồn cát thay thế đã được đưa vào định hướng trọng tâm.
Theo các chuyên gia, cát nhân tạo sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội:
• Đồng đều kích thước hạt, có thể điều chỉnh mô đun độ lớn và tỷ lệ thành phần hạt theo yêu cầu của từng loại bê tông.
• Tiết kiệm xi măng, nhựa đường, rút ngắn thời gian thi công, tăng tuổi thọ công trình.
• Kiểm soát được tạp chất gây hại như bùn, sét, đảm bảo chất lượng bê tông.
• Thân thiện với môi trường, giảm áp lực khai thác cát sông.
Trên thế giới, nhiều quốc gia đã sử dụng cát nghiền thay thế cát tự nhiên từ lâu. Việt Nam, với lợi thế nguồn tài nguyên đá xây dựng, cuội sỏi dồi dào, hoàn toàn có thể phát triển mạnh mẽ ngành sản xuất cát nhân tạo.
HAMECO – 67 năm tiên phong cơ khí chế tạo
Trong hành trình gần 70 năm phát triển, Công ty TNHH MTV Cơ khí Hà Nội (HAMECO) luôn được biết đến là doanh nghiệp cơ khí chế tạo hàng đầu Việt Nam. Với thế mạnh trong thiết kế, đúc kim loại, kết cấu, gia công cơ khí, chế tạo thiết bị toàn bộ, HAMECO đã khẳng định vị thế ở nhiều lĩnh vực, đặc biệt là cung cấp máy công cụ và máy xây dựng chất lượng cao.
Nhận thức rõ thách thức khan hiếm cát xây dựng, HAMECO đã tiên phong nghiên cứu và phát triển thiết bị phục vụ sản xuất cát nhân tạo. Ông Nguyễn Ngọc Hùng – Tổng giám đốc HAMECO chia sẻ:
“Tài nguyên cát tự nhiên có hạn, trong khi nhu cầu xây dựng hạ tầng ngày một lớn. Việc nghiên cứu sản xuất cát nhân tạo để thay thế cát tự nhiên là yêu cầu cấp bách và hoàn toàn khả thi. HAMECO xác định đây là hướng đi chiến lược, đóng góp thiết thực cho sự phát triển của ngành xây dựng.”
Máy nghiền trục đứng HAMECO 2100 – giải pháp toàn diện
Kết quả của quá trình nghiên cứu hợp tác quốc tế là sự ra đời của Máy nghiền trục đứng HAMECO 2100, sản phẩm hợp tác thiết kế cùng Công ty SIROCCO – Slovenia (Châu Âu).

Máy nghiền trục đứng HAMECO 2100 có nhiều ưu điểm vượt trội, giúp giải quyết bài toán nguyên liệu xây dựng.
Máy nghiền HAMECO 2100 sử dụng nguyên liệu phong phú như đá sỏi, đá vôi, thạch anh, đá xanh, đá ong, cho phép sản xuất cát nhân tạo có chất lượng ổn định. Đây là thiết bị chính trong dây chuyền sản xuất cát nhân tạo, áp dụng cho nhiều loại quặng kim loại, quặng phi kim, đá xây dựng và sỏi sông suối.Máy có những tính năng nổi bật, như: Công suất lớn, sản lượng tối đa tới 150 tấn/giờ; Nghiền đa dạng nguyên liệu, kể cả đá có độ cứng cao như thạch anh; Chi phí đầu tư thấp, thu hồi vốn nhanh; Thời gian bảo dưỡng ngắn, vận hành linh hoạt; Thiết kế chuẩn châu Âu, dễ lắp đặt, dễ thay thế phụ tùng; Tạo cát nhiều cỡ hạt khác nhau, định hình hạt cát đều, loại bỏ hạt đá mềm; Nguyên lý “đá đập đá” và “đá đập thép”, giúp giảm hao mòn rotor, tiết kiệm năng lượng; Hệ thống bôi trơn tuần hoàn tự động, đảm bảo vận hành liên tục; Điều khiển tốc độ bằng biến tần, có cảm biến cảnh báo chống rung, tăng độ an toàn.
![]() |
![]() |
Thông số kỹ thuật cơ bản của HAMECO 2100:
• Kích thước đá đầu vào tối đa: 70 mm
• Tốc độ rotor: 800 – 2200 vòng/phút
• Động cơ truyền động: 90 – 220 kW
• Rotor: 3, 4, 5 cổng, đường kính 600 – 1000 mm
• Trọng lượng: 10.300 kg
• Sản lượng tối đa: 150 tấn/giờ
• Kích thước hạt thành phẩm: 0,25 – 4 mm
Với những ưu điểm vượt trội, HAMECO 2100 không chỉ giúp doanh nghiệp giải quyết bài toán nguyên liệu xây dựng, mà còn góp phần giảm giá thành công trình, nâng cao chất lượng, kéo dài tuổi thọ hạ tầng.
Hướng đi chiến lược cho ngành xây dựng Việt Nam
Trong bối cảnh hiện nay, việc phát triển và ứng dụng máy nghiền cát nhân tạo HAMECO 2100 mang ý nghĩa chiến lược, đó là đáp ứng nhu cầu cấp bách của các dự án hạ tầng trọng điểm, đồng thời tạo nền tảng cho ngành xây dựng Việt Nam tiến tới chủ động nguồn vật liệu, giảm phụ thuộc vào tài nguyên thiên nhiên.
Cát nhân tạo từ máy nghiền HAMECO 2100 đã và đang được đánh giá cao ở nhiều công trình thử nghiệm, đặc biệt trong các dự án sử dụng bê tông mác cao, bê tông asphalt, bê tông đầm lăn… Đây sẽ là xu thế tất yếu, nhất là khi Việt Nam hướng đến mục tiêu phát triển xanh – bền vững – hiện đại.
Có thể khẳng định, máy nghiền HAMECO 2100 là sự lựa chọn hàng đầu cho sản xuất cát nhân tạo – không chỉ giúp giải quyết bài toán nguyên liệu, mà còn góp phần xây dựng một tương lai phát triển bền vững cho Việt Nam.





